کفش مجلسی مردانه و زنانه یکی از محصولات متنوع چرمی است که نه تنها در صنعت چرم، بلکه در بحث تقاضا و کاربرد نیز بسیار مورد توجه قرار گرفته است.
بخش مهم صنعت چرم سازی را تولید انواع کالاهای چرمی تشکیل می‌دهد که از میان آن‌ها می‌توان به لباس چرم، کیف‌‌های زنانه و مردانه، کمربند مردانه و زنانه، انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه و سایر لوازم جانبی اشاره کرد. این صنعت به شدت به صنعت مد و تقاضای مصرف‌کنندگان برای محصولات چرمی وابسته است.
در حقیقت صنعت چرم سازی، یک تجارت جهانی چند میلیارد دلاری است و کشورهایی مانند ایتالیا، چین، بنگلادش، هند، برزیل و ایالات متحده نقش اصلی را در آن ایفا می‌کنند. در این بین، کشور ایران نیز یکی از نام‌های آشنا در صنعت چرم به شمار می‌آید؛ حتی می‌توان گفت امروزه کشور ایران در تولید پوست و صادرات چرم به کشورهای دیگر نیز در برترین رتبه‌ها قرار دارد. نوین چرم نیز یکی آشناترین نام‌هایی است که در صنعت چرم فعالیت دارد.
صنعت چرم همانند بسیاری از صنایع در کنار فرصت‌هایی که دارد، چالش‌های خاصی در دل آن نهفته است. در این مطلب از مطالب چرم بلاگ قصد داریم به موضوع فرصت‌ها و چالش‌های صنعت چرم سازی بپردازیم اما قبل از اینکه به سراغ این موضوع در صنعت مذکور برویم، بد نیست اندکی با ماهیت کلی صنعت چرم سازی و فرآیند تولید چرم آشنا شویم.
فرآیند کلی تولید چرم
فرآیند کلی تولید چرم شامل چندین مرحله، اعم از تهیه چرم، دباغی و فرآوری پوست خام و تولید محصولات چرمی نهایی مانند کیف، کمربند، انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه و… است که در ادامه به شرح هر یک خواهیم پرداخت.
تهیه پوست یا مواد خام
اولین مرحله در تولید چرم تهیه پوست یا مواد خام است. این مواد مورد استفاده در فرآیند مذکور از منابع مختلفی از جمله گاو، گوسفند، بز، مار و سایر حیوانات تهیه می‌شود که در کشور ایران، این مواد خام بیشتر به حیواناتی چون گاو، گوسفند و بز ختم می‌گردد. تهیه مواد خام و آماده‌سازی پوست شامل از بین بردن هر گونه مو یا پشم، تمیز کردن آن از هرگونه آلودگی و خیساندن آن در آب برای نرم شدن پوست است.
دباغی
یکی دیگر از مراحل فرآیند تولید چرم، دباغی است. در واقع دباغی، فرآیند تبدیل پوست خام حیوانات به چرم است. این مرحله استفاده از مواد شیمیایی و سایر مواد برای حفظ و تقویت پوست را شامل می‌شود و آن‌ها را برای تولید و طراحی محصولات چرمی مانند کیف، کمربند، لوازم جانبی، انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه و… مناسب می‌سازد. نوع دباغی مورد استفاده می‌تواند متفاوت باشد که مشمول دو روش اصلی و رایج از جمله دباغی با کروم و دباغی گیاهی است. در دباغی گیاهی از مواد طبیعی مانند پوست، برگ و ریشه برای ایجاد محلول تانن برای دباغی پوست استفاده می‌شود؛ این در حالی است که در دباغی کروم از مواد شیمیایی مانند نمک کروم برای برنزه کردن پوست استفاده می‌گردد.
پردازش و فرآیندهای تولید و طراحی
پس از آن که پوست‌ها دباغی شدند، برای حذف آب اضافی و انعطاف‌پذیری بیشتر، پردازش می‌شوند. سپس از طریق برش، دوخت و سایر فرآیندهای تولید و طراحی، ضخامت یکنواختی پیدا می‌کنند. یکی از همین فرآیندها رنگ‌آمیزی است. در این مرحله می‌توان چرم را رنگ‌آمیزی کرد تا رنگی به آن اضافه شود. برای ایجاد طیف وسیعی از رنگ‌ها و پرداخت‌ها می‌توان از رنگ‌ها و پیگمنت‌های مختلف استفاده کرد.
افزودن یک پوشش محافظ
پس از پشت سر گذاشتن مراحل مختلف تولید چرم، در مرحله انتهایی، مواد اولیه به محصولات چرمی نهایی مانند کیف، کمربند، لوازم جانبی، مبلمان و انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه تبدیل می‌شوند. این مرحله شامل افزودن یک پوشش محافظ به چرم برای افزایش دوام و مقاومت چرم در برابر آب و بهبود ظاهر آن است که بسته به ظاهر و استفاده مورد نظر چرم، می‌تواند روکش‌های مختلفی داشته باشد.
بهره‌مندی از تکنیک‌های سنتی و فناوری مدرن
پس از اینکه ترکیبی از تکنیک‌های سنتی و فناوری مدرن برای ایجاد محصولات چرمی باکیفیت مورد استفاده قرار گرفت، این محصولات چرمی اعم از کفش مانند کیف، کمربند، کاپشن، مبلمان و انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه، به فروشندگان و مصرف‌کنندگان در سراسر جهان فروخته می‌شوند.
فرصتهای صنعت چرم
صنعت چرم دارای فرصت‌هایی است که هر کدام آن‌ها امکان دارد چالش‌هایی را در پس خود داشته باشند. خالی از لطف نیست که در این بخش به آن‌ها بپردازیم:
- با دیجیتالی شدن سیستم‌های بازاریابی و افزایش این روند، تقاضا نیز در صنایع مختلف به سرعت در حال افزایش است که صنعت چرم نیز از این قاعده مستثنی نیست. این در حالی است که این افزایش تقاضا به ویژه در صنعت نوظهور چرم که نیاز به رهبری مؤثر برای پیشبرد رشد و توسعه دارد، بیشتر احساس می‌شود. این دقیقاً یکی از فرصت‌هایی است که صنعت چرم می‌تواند در اختیار شما قرار دهد، به این معنی که در صورت داشتن قابلیت مدیریت و رهبری، به خوبی می‌توانید در این صنعت فعالیت کنید و نقش بسزایی در راستای پیشرفت آن داشته باشید.
- ظهور فناوری‌های جدید مانند ماشین‌آلات و اینترنت منجر به توسعه، پیشرفت و افزایش کارآمدی تولید در صنایع مختلف به ویژه صنعت چرم شده است. همین امر باعث شده تا شرکت‌ها و به طور کلی تولیدکنندگان چرم بتوانند محصولات بیشتر و با کیفیت‌تری از جمله لباس چرم، کیف، کمربند، انواع کفش مجلسی مردانه و زنانه و سایر لوازم جانبی را در مدت زمان کوتاه‌تری تولید کنند که به دنبال آن بستر گسترده‌تری برای شغل‌های مختلف ایجاد می‌شود.
- فرصت دیگری که در صنعت چرم مهیاست، امکان روابط بین‌المللی در این زمینه است. جهانی شدن، درهای جدیدی را به سوی بازارهای جدید برای تولیدکنندگان چرم باز کرده است. به همین جهت تولیدکنندگان می‌توانند دامنه خود را فراتر از بازارهای داخلی گسترش دهند و از بازارهای بین‌المللی بهره ببرند.
- از آنجایی که صنعت تولید چرم به طور مداوم در حال تحول است، همیشه فرصت‌هایی برای نوآوری تولیدکنندگان وجود دارد. این نوآوری در نهایت به این نقطه خواهد رسید که محصولات جدیدی را تولید کنند تا به بتوانند همه نیازهای بازار را برآورده نمایند. به طور قطع این امر می‌تواند به تولیدکنندگان و صنعتگران کمک کند تا از رقبای خود جلوتر باشند و موقعیت خود را در بازار حفظ کنند که این امر به خودی‌خود فرصتهای بسیاری را در دل خود نهفته دارد.
چالش‌های صنعت چرم
همانطور که در ابتدای مطلب بدان اشاره کردیم، صنعت چرم همانند هر صنعت دیگری در کنار امیدهایی که به فعالان صنعت چرم می‌دهد، بیم و ترس‌هایی را نیز می‌افریند که در اینجا به برخی از آن‌ها اشاره خواهیم کرد:
- صنعت تولید چرم بسیار رقابتی است و تمام افرادی که سهمی از این بازار دارند، به شدت در حال رقابت هستند. همین امر باعث می‌شود تولیدکنندگان خوب از سایرین متمایز گردند. بنابراین، نوآوری، تغییر مداوم و سازگاری با شرایط جدید برای شرکت‌ها مهم‌تر از مهم تلقی شده و به نوبه خود یک چالش بزرگ است.
- صنعت تولید چرم تابع مجموعه‌ای از مقررات و استانداردهاست که تولیدکنندگان باید برای اطمینان از امنیت و کیفیت محصولات خود، از آن‌ها پیروی کنند. این امر می‌تواند چالش‌برانگیز باشد، به ویژه برای تولیدکنندگان کوچکی که ممکن است منابع لازم برای رعایت همه الزامات را نداشته باشند.
- پیشرفت، افزایش تولید و توسعه صنعت چرم، عواملی هستند که می‌توانند تأثیر زیست محیطی قابل‌توجهی داشته باشند؛ این امر از نظر مصرف انرژی و تولید زباله، بیشتر مورد توجه قرار می‌گیرد. پس، از آنجایی که افزایش تولید چرم، اثرات زیست محیطی زیادی را برجای می‌گذارد، این امر به خودی‌خود نوعی چالش محسوب می‌شود، چراکه برای کاهش این تأثیرات، نه تنها باید تلاش‌های بیشتری را انجام داد، بلکه بر میزان هزینه‌ها نیز می‌افزاید. برخی از نگرانی‌های اصلی زیست محیطی مرتبط با تولید چرم شامل استفاده از مواد شیمیایی خطرناک در فرآیند دباغی، مصرف بالای آب در تولید چرم، آلودگی هوا و آب و همچنین جنگل‌زدایی است. تولیدکنندگان چرم باید اقداماتی را برای به حداقل رساندن ردپای محیطی خود و رعایت مقررات مربوطه انجام دهند که این نیز می‌تواند پرهزینه و چالش‌برانگیز باشد. بنابراین، رسیدن به تولید چرم پایدار چالش‌برانگیز است؛ به این معنی که از مواد شیمیایی کم ضررتر استفاده شود، مصرف آب کاهش و استفاده از منابع تجدیدپذیر در فرآیند تولید افزایش یابد.
- بیم از خام فروشی، محدودیت فناوری، خستگی و کهولت سن بسیاری از هنرمندان و همینطور نبود حمایت‌های لازم برای رونق بخشی به صنعت چرم از دیگر چالش‌های این صنعت است. درست است مجال برای رقابت وجود دارد، اما نیازمند اندکی همت و حمایت است. ماندن در صنعت چرم با همه چالش‌هایی که دارد، یعنی سرمایه‌گذاری در صنعتی هوشمند، نوآورانه و پایدار پس بیش از پیش باید بدان توجه شود.
سخن پایانی
صنعت چرم سازی در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی از جمله نگرانی در مورد رفاه حیوانات، پایداری و تغییر ترجیحات مصرف‌کنندگان مواجه بوده است. با این حال، این صنعت از خود انعطاف‌پذیری و سازگاری ویژه‌ای را نیز نشان داده است، به طوری که بسیاری از شرکت‌ها در تولید خود از فناوری‌ها و فرآیندهای جدید برای بهبود کارایی و کاهش اثرات زیست محیطی استفاده کرده و می‌کنند. البته این بدان معنا نیست که به این واسطه دیگر با این چالش‌ها روبه‌رو نخواهند شد، بلکه همچنان با چالش‌های قدیمی و همینطور چالش‌های جدید نیز روبه‌رو خواهد شد که به همان نسبت باید تحولاتی را در نظر و روند تحقق آن‌ها را در پیش بگیرند.